Ülkemizde yeni tatil trendi villa kiralamak. TÜRSAB Ev Turizmi Komitesi Başkanı Mücella Tarhan Türkiye’de yılda 1 milyon kişinin villa kiraladığını belirterek, en çok talebin kimseye görünmek istemeyen muhafazakar kesim ile üstsüz güneşlenmek isteyen Ruslar’dan geldiğini söylüyor. Villa kiraları ise günlük 6 bin 500 ile 250 TL arasında değişiyor… Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği (TÜRSAB) Ev Turizmi Komitesi Başkanı Mücella Tarhan, Türklerin otel ya da tatil köyleri dışında korunaklı villalarda tatil yapmaya başladığı söyledi. Özellikle muhafazakâr kesimden bu tarz tatile yoğun talep olduğunu belirten Tarhan, “Son dönemin trendi tatil bölgelerinde villa kiralamak. Kiralanan evler dayalı döşeli. Tıpkı otelde konaklar gibi kiraladıkları bir sistem. Turistler normal kendi evlerine geliyor gibi tatillerini yapıyorlar. Beş günden az olmamak kaydıyla konaklıyorlar. Değişik kategoride evler var, denize uzak, havuzlu, denizin yanında havuzsuz. Muhafazakarlar ya da gözlerden uzak olmak isteyenler için korunaklı villalar. Site içerisinde ortak havuzlu evler de var” diyor. Tatil için ev takası da yapılıyor Ev değiş tokuşu yapılan HomeExchange.com sitesinin 54 bin üyesi arasında yaptığı araştırmanın sonucu da tatillerde özel ev ya da villaların tercih edildiğini ortaya koyuyor. Araştırmada uluslararası değiş tokuş seçeneklerinin çoğaldığını, üyelerin konforu aradığını ve evcil hayvanları kabul eden konaklamaları tercih ettiklerini gösteriyor. Son bir yılda tatil için ev takası yapan sitenin yüzde 17.5 büyüdüğü ve özellikle aralarında Türkiye’nin de olduğu, İspanya, Fransa, İtalya, Danimarka, Amerika gbi ülkelerde her yıl binlerce ailenin ev değişimi yapıp tatil alışkanlıklarını değiştirdiğini ortaya koyuyor. HomeExchange.com’da tatil anlayışı ev değiş tokuşu ile sınırlanmıyor. Yapılan araştırmaya göre üyeler evleriyle birlikte araba, tekne, bisiklet, surf, kayak gibi spor malzemelerini de değiş tokuş etmeyi istiyor. Üyeler ayrıca birbirlerine üye oldukları spor külüplerine de geçici üyelik sağlıyorlar. Üyelerinden yüzde 25’i değiş tokuşlarına evcil hayvanları da dahil ediyor. Değiş tokuşlarda evcil hayvanların boyu ya da kilosu otellerdeki gibi sınırlanmıyor. Evin gibi rahat Tarhan, butik otel ya da pansiyonun bir işletme olduğunu ev kiralamanın ise her şeyden farklı olduğunu söylüyor. “Evde kendi anahtarınız sizin elinizde. Siz evinize girer gibi istediğiniz saatte girip çıkıyorsunuz. Özgürlük ve rahatlık var. Kahvaltı saati yok, saatlere bağımlı kalmadan istediğiniz saatte istediğinizi yapıyorsunuz” diyor. Türkiye’de 1200 villa kiralık Türkiye’de villadatatil.com sitesi, yerli ve yabancı turistler için Türkiye’nin birçok bölgesinde tatil için villa kiralıyor. Avrupa’da çok yaygın olan “villada tatil” kavramını 10 yıl önce Türkiye ile tanıştıran Tarhan’ın portföyünde 35 bin ev var. Bunların çoğu Avrupa’da. Türkiye’de ise Foça’dan Alanya’ya kadar olan Ege ve Akdeniz sahil şeridinde haftalık kiralamaya uygun 1200 villa bulunuyor. Bu villaları her şey dahil konseptinden sıkılan kesimin tercih ettiğini belirten Tarhan; villada tatil ile beş kişilik bir aile için günlük ev kiralama bedelinin ortalama 250 TL olduğunu söylüyor. Bir başka deyişle kişi başına hesaplandığında ise tatilin günlüğü 50 TL’ye geliyor. Tarhan, Avrupa’da 42 milyon kişi, tatile çıkan her 4 kişiden biri ev turizmini tercih ettiğini belirtiyor. villadatatil.com’da ise biz içerikten de sorumluyuz. Evlere önceden gidiyoruz tek tek bakıyoruz inceliyoruz. Tatilci sitede ne gördüyse öyle bir evde kalıyor. Hayal kırıklığı yaşamıyor bu nedenle” diyor. Antalya ev turizmine yatkın değil Antalya’nın geçmişi ev turizmine yatkın değil halk yazın yaylalara çıkar. Antalya’da dağ yayla bçlgelerinde ev turizmi gelişmiş durumda, ama sahil şeridinde çok kiralık ev yok. Çeşme’de villalar sezonluk kiralanıyor Çeşme ev turizmine uygun bir bölge değil çünkü İzmir halkı evlerinde kendi kalır bu nedenle o bölgede haftalı kiralık ev bulmak biraz daha zor. Daha çok sezonluk kiralanıyor. Çocuklu ailelerin tercihi Bir rezervasyonda yaklaşık 4,9 kişi geliyor. Ortalama konaklama 10 gün. Ağırlıklı çocuklu aileler yüzde 65, orta yaş ve üzeri gruplar yüzde 15, gerisi ise orta gelirli ve çocuksuz genç çiftler. Muhafazakarlar ve çıplak Ruslar için ideal Tarhan muhafazakarların tercihinin özellikle havuzu dışarıdan görünmeyen evler olduğunu vurguluyor. Tesettürlü çiftler tatillerini birarada geçirmek istiyor, bunun bir nedeni de tesettür otellerinde çiftlerin tatillerini ayrı ayrı geçiriyor olması. Bize gelen herkes, ‘Ben eşimle birlikte havuza girmek istiyorum’ diyor. Muhafazakarlar bölgenin nerede olduğuna önem vermiyor onlar için amaç ailesiyle gözlerden uzak tatilini geçirmek.” Havuzu dışarıdan görünmeyen evleri Rus turistlerin de tercih ettiğini belirten Tarhan, “Bir hafta önce çırılçıplak dolaşan Ruslar ayrılınca, yerine muhafazakar misafirlerimiz geliyor” diyor. Tarhan Yalova, Sapanca, Armutlu ve Trabzon bölgelerini Arap turistlerin tercih ettiğini söylüyor. Barış gelince Güneydoğu’da turizm patlar Mücella Tarhan “Güneydoğu Anadolu’da malesef süreçten dolayı batıdaki insan tatilini doğuda yapmak istemiyor. Bu bölgelerde de evler açacağız. Ama barışın gelmesi gerekiyor. Turizm barış sektörüdür, barışı turizm getirir. Yunanistan ile bunu kırdık binlerce Türk Yunanistan’a tatile gidiyor artık. Barış ile Güneydoğu kültür turzimi cenneti olur. Evde o bölgenin kültürünü ve yaşamı öğrenirsiniz, ev turizmi bu nedenle önemli özellikle Güneydoğu’da evde kalıp o insanların yüreğine dokunmak lazım. Anadolu insanını evlerini kiralamakta zorlanıyoruz. ‘Evimizde misafir edeceğiz bir de para mı alacağız’ diyorlar. Bir sektör ya da ticaret algısı henüz yok. ‘Tanrı misafiri’ diyerek kapısını açan çok ama bu turizm ve bunu öğretmemiz lazım.”

Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği (TÜRSAB) Ev Turizmi Komitesi Başkanı Mücella Tarhan, havuzu dışarıdan görünmeyen, korunaklı villalarda tatil yapmak için muhafazakâr kesimden talep yağdığını söyledi. Tarhan, “Son dönemin trendi bu. Hem Türkiye’de hem de yurtdışında en çok bu tarz evlere rağbet var” dedi. Tarhan, şunları söyledi: “Konjonktür gereği tesettürlü çok aile var. Tesettürlü çiftler tatillerini birarada geçirmek istiyor. Bundan daha doğal bir şey olamaz. Tesettür otellerinde çiftler tatillerini ayrı ayrı geçiriyor. Ancak yemekten yemeğe ya da odalarda birarada olabiliyor. Birlikte eğlenemiyor, birlikte yüzemiyorlar. Bize gelen herkes, ‘Ben eşimle birlikte havuza girmek istiyorum’ diyor. Balayı çiftleri de ağırlıklı olarak havuzu dışardan görünmeyen evlere ilgi gösteriyor.” ‘Ruslar çıplak…’ Havuzu dışarıdan görünmeyen evleri Rus turistler için düşündüklerini belirten Mücella Tarhan, “Ruslar çok açık yaşıyorlar ama meraklı gözlerden de uzak kalmak istiyorlar. Muhafazakâr kesim de dışarıdan görülmek istemediği için bu villaları tercih ediyor. Bir hafta önce çırılçıplak dolaşan Ruslar ayrılınca, yerine muhafazakar misafirlerimiz geliyor” dedi. Ev turizminin Avrupa’da çok yaygın olduğunu belirten Tarhan, “Avrupa’da 42 milyon kişi, tatile çıkan her 4 kişiden biri ev turizmini tercih ediyor” dedi. Ev turizminin Türkiye’deyse henüz başlangıç seviyesinde olduğunu kaydeden Tarhan, şöyle konuştu: ‘O kadar gariban mıyım? “Nüfusu 5 milyon olan Danimarka’da ev turizminde 42 milyon geceleme yapılıyor. 42 milyar euro gelir elde ediliyor. Avrupa’da çok yaygın ve prestijli bir iş. Bizde ise insanlar evlerini vermek istemiyor. Bir sanatçımıza, ‘Evinizi yurtdışından gelen sanatçılara verelim’ diye teklif ettim. ‘Ben o kadar gariban mıyım?’ diye cevap verdi. Zaten çok üst düzeyde evleri kiraya vermek mümkün değil. Bazıları ikna oluyor ama, ‘Kimse duymasın, konu komşu ne der’ diyorlar. Bizde evine kıyamama durumu var. ‘Benim yatağımda başkası mı yatacak?’ sorusu var. Türkiye’deki portföyümüzde yer alan 1200 evin 200 tanesi Türklere, diğerleri yabancılara ait.” Mea Villa şirketi olarak ev turizminde 27 yıldır faaliyet gösterdiklerini ve “villadatatil.com” sitesi üzerinden kiralama yaptıklarını kaydeden Tarhan, Avrupa’nın dev tur operatörleri olan TUI, Wolters, Interhome, Novasol, Thomson, Thomas Cook Style Holiday gibi şirketlerle çalıştıklarını söyledi. Ruhsatlandırma gerek Türkiye’den ev alan yabancıların evlerinde 3 hafta tatil yaptıktan sonra kiraya verdiklerini belirten Tarhan, şöyle konuştu: “Diyelim ki Kalkan’da bir evin haftalığı 1500 pound. 20 hafta kiralasa 30 bin pound eder. Bunun vergisi ne Türkiye’de yatıyor, ne de kendi ülkesinde. Türkiye’de bu şekilde 1.5 milyon kayıtdışı konut var. Devletin ciddi kaybı var. Evlerin kiralanmasından ruhsatlandırılmaya gidilsin. Maliye Bakanlığı ona göre Gelir Vergisi’nde indirim yaparak sistemi özendirebilir.” Dolandırıcıya dikkat etmeli Geçen yıl Türkiye’de ev turizmiyle ilgili 3 milyon euro’luk dolandırıcılık olduğunu kaydeden Mücella Tarhan, “Bazı internet sitelerinden villa beğenip parasını yatıranlar, tatile gittiklerinde böyle bir ev olmadığını görüp şok oluyorlar. Villa kiralamak isteyenler, kiralayan şirketi mutlaka araştırsın. TÜRSAB üyesi olup olmadığını sorgulasınlar” dedi. Villa kiralamada ücretlerin kişi başı ve günlük olarak alındığını belirten Tarhan, “Sistemimizde Kalkan villaları 60, Alanya villaları 34, Belek villaları 38, Fethiye 33, Kuşadası villaları 18, Bodrum villaları 33, İstanbul apartları 39 TL’den başlayan fiyatlarla kiralanıyor” dedi.

Turizm alanında Avrupa’nın en büyük şemsiye örgütü HOTREC- Otel, Restoran ve Kafeler Birliği Genel Kurul Toplantısı İtalya’nın Başkenti Roma’da gerçekleşti. Genel Kurulda, Avrupa Birliği ülkelerindeki Ev turizmi hakkında yasal düzenlemeler değerlendirildi. Avrupa’daki mahkeme kararları örneği gösterilerek kısa süreli kiralamarın önlenmesi için kapsamlı bir çalışma yapılması için görüş birliğine varıldı. Günlük kiralık diye tabir edilen konutlar üzerinden yapılan rezervasyonların her geçen gün arttığıda belirtildi. TARHAN: DÜNYA TURİZM TRENDİ EV TURİZMİ’DİR TÜRSAB (Türkiye Seyahat Acentaları Birliği) Ev Turizmi Komitesi Başkanı Mücella Tarhan Dünya Turizm trendlerinin en önemli parçası olan ev turizmini asılsız haberlerle engelleme çabalarını anlamak mümkün değil diyerek Avrupa’da 50 milyon kişi tatilini ev rahatlığında geçirmeyi tercih ediyor. Bir organizasyonun çıkarlarına ters düştü diye 50 milyon turistin tercihlerinin yok sayıldığını belirterek tepki gösterdi. Sürdürülebilir turizmi doğanın içine beton bloklarını oturtarak gerçekleştirmeye çalışan zihniyetten, üyelerinin antik kentlere modern yapılar planlarken sessiz kalan birliklilerden çok bir şey beklememek lazım dedi. Almanya örneğine gelince; Alman maliye bakanlığı 01.01.2010 dan beri (–paragraf 12, bent 2 , nr.11) Gelir vergisi yasası uyarınca kısa süreli turistik amaçlı kiralamalardaki vergi oranını %19 ‘dan %7’ye indirmiştir . Bu tarzda seyahat edenlerin bölgeye sağlayacakları katkının farkında oldukları için, yapılacak harcamalarda verginin yerelde kalacağını bildikleri için böyle bir yöntem uygulamışlardır. EV TURİZMİ DENETİMSİZ Türkiye’de Ev Turizmi denetimsiz yapılmaktadır. Biz de alt yapılarını oluşturup, kayıt altına alma çabasındayız. Böylelikle Türkiye’yi tercih etmeyen, gelir düzeyi yüksek, eğitim düzeyi yüksek, halkla iç içe yaşamayı tercih eden bir kitleyi ülkemize çekebileceğiz. İki dönemdir Ev Turizmi komitesinin başkanlığını yürüten Mücella Tarhan’ın bu konuda ne gibi bir girişimde bulunacağı merak konusu oldu. Ayrıca geçtimiz ay atıl konutların turizme kazandırılması ve yasal alt yapıya kavuşması için Maliye Bakanı Mehmet Şimsek ve Gelirler İdaresi başkanlığından üst düzey yetkilerinde katıldığı bir toplantı yapılmıştı.

26 yıldır ev turizmi yapıyorsunuz. Nasıl başladınız? İzmir’de üniversite bittikten sonra turizme ev kiralamayla başladım. O yıllarda büyük oteller yoktu. Gümüldür, Foça, Kuşadası gibi yakın bölgelerde başlandı. Ege’deki bu evlerin çoğunluğu Ankaralıların eviydi ve sadece 15 gün kullanılıyordu. Daha sonra Almanya’ya gittim. Nazar Holiday’le kitle turizmine başladık ama hep ev turizmini koruduk. Her şey dahil sistemi başlayınca ev turizmi geriledi. Son yıllarda ise sistem yeniden tezatını oluşturmaya başladı. Turizmde trendler mi değişmeye başladı? Evet trendler değişiyor. Türkiye’yi ya da başka ülkeleri gerçek anlamda yaşamak isteyenler bu kez farklı arayışa girdi. Kültür turizmi öne çıkmaya başladı. Biz de 2005’te Meavilla şirketini kurduk. Yüzme havuzlu lüks segmentteki evlerle başladık. Lüks segmentte portföy oluşturduk. Ev turizmi nedir? Pansiyonculuktan farklı bir kavram mı? İkisi tamamen farklı kavramlar. Ev pansiyonculuğunda bir hizmet vermek zorundasınız. Bir nevi otel işletmecisi gibi. Ev turizmi ise çok farklı. Burada sadece evi veriyorsunuz, her şeyi kendileri yapıyor. Avrupa’da 60 yıldır var. Türkiye’de 5-6 yılda ev bilinci tam anlamıyla oturmaya başladı. Özellikle de yabancıların ev almaya başlamasıyla ivme kazandı. Kiralanabilecek ev bulmak kolay mı? Atıl duran kaç ev vardır? Türkiye’de çok zor. Benim yatağımda yabancı mı yatacak, benim eşyama yabancı mı dokunacak kaygısı var. Türk kadını bu konuda inanılmaz hassas. Avrupa’da baronlar bile evini kiraya veriyor. Evini sergilemek başkalarının kullanımına açmak istiyor. Kiralama bütün sahil şeritlerinde yaygın. Bodrum bölgesinde 10 bin ev pazarlanıyor. Rakam belli değil ama tüm evleri düşünürsek 1,5 milyonu bulur. Dünyada bu işin büyüklüğü nedir? Dünyada 95 milyon dolar ciro söz konusu. Avrupa’da 42 milyon kişi ev turizmini tercih ederek seyahat ediyor. Almanya’da 800 bin konut bu şekilde kiralanıyor. İptaller yaşandı Kamuoyu bu sektörün büyüklüğünü “kızlı erkekli evler” tartışmasıyla öğrendi. O süreçte neler yaşandı? Olay daha çok siyasiydi. Ancak turizm çok büyük zarar gördü. Polisi, belediyesi, SGK’sı altı yedi kişinin gelip bu evlerde fuhuş yapılıyor deyip, turistleri sokağa atmaları son derece kötüydü. İletişim çağındayız. Bu olaylar anında yayılıyor. Çok iptal oldu mu? Zaten Gezi süreci ile başlamıştı. Bu olayla çok iptallerimiz oldu, hala anlatamıyoruz. Hala korkuyor insanlar. Türk turizmi için çok talihsiz bir durum. Daha hassas davranılması, sapla samanın ayrılması gerekir. O turistin ülkesinden kalkıp buraya gelmesi bir emek, bir para. Dünyada bu kadar yer varken, kalk gel İstanbul’a diyorsun. Sonra sabaha karşı bir şok! Genelgede ne diyor? Hala baskın tehlikesi var mı? Konaklayan kişilerin Emniyet’e bildirilmesi ile ilgili bir genelge. Bu yasada var. Üç gün içinde muhtarlığa bildirmek zorundasınız ama bu da yeterli görünmüyor. Çünkü çok muallakta bir durum. Bildirim yaptığınızda sorun olmalı ama oluyor… Sektörün bir düzenlemesi var mı? Yoksa tamamen kayıt dışı mı? Yıllardır bir düzenleme yapılması için uğraşıyoruz. Dayandığı bir düzenleme yok. Yasası yok. Yasası olmayan bir şeyin kaçak olması da anlamsız. Ama kayıt dışı bir sektör. Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’le görüşecektiniz. Ne oldu? Görüşemedik. Hareketli günler geçiriyor Türkiye. Çok ciddi bir vergi kaybı var bu alanda. Yıllık 20 milyar TL gibi bir kayıp söz konusu. Dağın görünen ucu gibi. Maliye’nin gözünün önünden geçip, vergisini alamadığı bir rakam bu. Bir yandan da yok edilmeye çalışılıyor. Bunun altyapısı oluşturulsa, önü açılsa bu rakam çok daha büyüyecek. Bu imkan tanındığında bu işi ürke korka, gizli saklı yapmak istemeyen çok insan var. Evler kayıt altına alınırsa hiçbir sorun kalmaz. Pastayı büyütmek istiyoruz Şikayet edenlerin başını otelciler çekiyordu. Neden karşılar? Dünyada trend buraya gidiyor. Ama biz otelcilere rakip olmak istemiyoruz. Pastadan pay almak istemiyoruz, pastayı büyütmek istiyoruz. Gelmeyen turisti getirme çabasındayız. Avrupa’da öyle bir kitle var ki siz onu mümkün değil otelde konaklatamazsınız. O insan evde kalmak istiyor, bakkaldan alışveriş yapmak istiyor. O kültürel alışverişi yapmak istiyor. Kentin parçası gibi yaşamak istiyor. Otellerden farklı olan bu… Siz bu evleri kapattığınızda bu müşteri buraya gelmeyecek. Gözümüz kulağımız Ankara’ya çevrili Yılbaşı için kiralamalar oldu mu? Oldu ama çok tedirgin biçimde. Bu sıkıntıları bir ön önce gidermek gerekli. Yaz sezonu yaklaşıyor, evleri kayıt altına almak lazım. Biz TÜRSAB olarak buna talibiz. Nerede ne oluyor bilinmeli. Muhtarlar aracığıyla da güvenlik sorunu çözülebilir. Minimum üç gün konaklama sınırlaması gelmeli. Böylece otelcilerin isyan etmelerine gerek kalmayacak. Bu işi yapanların gözü kulağı Ankara’ya çevrili… Basılan bir CEO’nun evi de olabilirdi Hangi gelir grubu tercih ediyor bu tarz turizmi? Yüksek gelir grubu. Dünyanın en büyük şirketlerini yöneten CEO’lardan, sanatçılara, gazetecilere kadar değişik bir profil var. Mütevazı bir yaşantıyı tercih ediyor, bilmedikleri şeyleri deneyimlemek istiyorlar. Bu turistleri çok küçümsememek lazım. Hiç belli olmaz arkasından hangi büyük yatırım firmasının CEO’sunun çıkacağı! Bunların evi de basılabilirdi. Bunlar da kapıya konabilirdi.